Nghĩ về các nhân vật trong Xạ Điêu Tam Bộ Khúc, Thiên Long Bát Bộ và Tiếu Ngạo Giang Hồ

Đã bao giờ, bạn tự hỏi: ai là nhân vật mạnh nhất trong các truyện kiếm hiệp của Kim Dung?

Tất nhiên đây chỉ là suy nghĩ chơi thôi. Bởi vì làm gì có ai thực sự là thiên hạ vô địch, là không thể bị đánh bại chứ. Kết quả của trận đấu phụ thuộc vào hoàn cảnh và nhiều thứ nữa, ví dụ như, ở dưới nước đánh nhau thì Hoàng Dung còn thắng cả cha nàng là Đông Tà Hoàng Dược Sư. Còn Độc Cô Cầu Bại nếu ăn nhầm phải rau sống chưa rửa thì cũng chỉ vài ngày sau là hy sinh vì mất nước.

Thế nhưng, hãy cứ thử làm phép so sánh xem thế nào.

1) Các nhân vật bản lĩnh số một - tức là gần như không thể bị đánh bại

- Nhà sư quét rác trong chùa Thiếu Lâm (Thiên Long Bát Bộ): đây có thể nói là nhân vật mạnh nhất trong truyện Thiên Long Bát Bộ. Ông ta có thể một mình lấn át cả 5 người Tiêu Phong, Tiêu Viễn Sơn, Mộ Dung Bác, Mộ Dung Phục và Cưu Ma Trí. Nhà sư này lại vô cùng thông hiểu Phật pháp, hiểu rõ lẽ vô thường của cuộc đời. Cho nên chả thèm đứng ra tranh đấu với ai, chỉ chú tâm sống yên tĩnh, nếu được thì tạo phúc cho đời, hóa giải nghiệp chướng cho người đới. Có thể nói, cả về võ công lẫn tư cách đạo đức, sự thấu hiểu cuộc đời, thì nhà sư này là vô địch.

- Trương Tam Phong: ông là một thiên tài võ học. Một mình sáng lập nên phái Võ Đương oai danh lừng lẫy, với yếu quyết lấy nhu thắng cương, lấy tĩnh thắng động. Quả thật là đã mở ra một chân trời mới cho võ học. Hơn nữa, ông còn để lại rất nhiều truyền nhân, như Võ Đương thất hiệp chẳng hạn. Đến cả bây giờ, pho Thái Cực Quyền của ông vẫn được nhiều người luyện tập lúc 5 giờ sáng, từ châu Á cho đến châu Âu, có khi cả châu Phi, châu Mĩ nữa. Bản tính của ông vốn hiền lành, đạo đức, nhân ái giúp đời. Thật là một tượng đài khó có thể vượt qua. 

- Độc Cô Cầu Bại (Thần Điêu Hiệp Lữ, Tiếu Ngạo Giang Hồ): ông này được cho là kiếm thần vô địch. Lúc ông ta còn sống, không ai là đối thủ, đến chết vẫn cô đơn, không có đối thủ. Lúc chết đi rồi, còn để lại vài quyển "Kiếm thuật for Dummies", khiến cho Dương Quá, Lệnh Hồ Xung, Phong Thanh Dương lão tiền bối được nở mày nở mặt với đời. Thế nhưng ông Độc Cô Cầu Bại này vẫn còn tính tranh hùng hiếu thắng, cho nên xếp sau nhà sư quét rác ở chùa Thiếu Lâm và Trương Tam Phong một bậc.

- Vương Trùng Dương (Anh Hùng Xạ Điêu): ông này võ công giỏi nhất so với 4 cao thủ đương thời còn lại (đó là: Đông Tà, Tây Độc, Nam Đế, Bắc Cái). Nhưng phải đánh nhau với 4 người kia mất 7 ngày 7 đêm mới thắng nổi. Sau đó lại cũng chết sớm. Thật là đáng tiếc.

2) Các nhân vật bản lĩnh số hai - tức là rất khó để có thể đánh bại

- Trương Vô Kỵ (Ỷ Thiên Đồ Long Ký): anh chàng này luyện được Cửu Dương Chân Kinh, kết hợp với Càn Khôn Đại Na Di của Minh giáo, cộng với vô vàn kiến thức võ học được nghĩa phụ Tạ Tốn truyền thụ. Nếu xét về mặt võ công không thôi thì Trương Vô Kỵ xứng đáng xếp số 1 ở danh sách này. Tuy nhiên, nhược điểm của Vô Kỵ là quá ngây thơ, tốt bụng. Gặp phải đối thủ xinh đẹp, thông minh, tinh quái như Triệu Mẫn thì anh chàng này nguy to.

- Tiêu Phong: đại ca của bộ ba huyền thoại trong truyện Thiên Long Bát Bộ, võ công có thể nói là vô địch đương thời. Không hẳn bởi vì Tiêu Phong giỏi võ nhất, mà bởi vì chàng có khí phách trấn áp đối thủ, cũng như khả năng tùy cơ ứng biến tốt nhất. Nhược điểm của Tiêu Phong là quá cứng nhắc vào nghĩa khí giang hồ, cho nên mới phải chết uổng mạng.

- Hư Trúc: nhị ca của bộ ba huyền thoại trong truyện Thiên Long Bát Bộ. Hư Trúc được thừa hưởng võ công của phái Tiêu Dao cùng với nội công của 3 cao thủ giỏi nhất của môn phái này. Tuy nhiên, Hư Trúc vốn xuất thân là một nhà sư ở Thiếu Lâm Tự, cho nên có cái nhược điểm là dễ tin người, gặp chuyện lớn thì hồ đồ, không quyết định được. Hư Trúc không có bản lĩnh lãnh đạo như Tiêu Phong. Nhưng chính sự rụt rè, từ ái của chàng lại có thể hóa giải được rất nhiều thù oán của người đời.

- Đoàn Dự: tam ca của bộ ba huyền thoại trong truyện Thiên Long Bát Bộ. Đoàn Dự chỉ có 3 bản lĩnh: chạy trốn không ai đuổi kịp với bộ pháp Lăng Ba Vi Bộ, hút nội công của người khác và để biến thành của mình với Bắc Minh Thần Công, và pho kiếm khí vô địch thiên hạ là Lục Mạch Thần Kiếm. Một khi chàng đã sử dụng Lục Mạch Thần Kiếm rồi thì không đối thủ nào có thể đỡ được. Tuy nhiên, nhược điểm là không phải lúc nào chàng cũng sử dụng được pho kiếm khí tối thượng này. 

- Chu Bá Thông (Anh Hùng Xạ Điêu, Thần Điêu Hiệp Lữ): cao nhân của phái Toàn Chân, mê võ thuật nhất trên đời, sau này vô tình học được trọn bộ Cửu Âm Chân Kinh, trở nên hơn hội Đông Tà, Tây Độc, Nam Đế, Bắc Cái một bậc. Nhược điểm là quá ngây thơ, thích cá độ. Cá độ mà thua thì tính mạng cũng chẳng cần.

- Quách Tĩnh (Anh Hùng Xạ Điêu): anh chàng này lĩnh hội được Giáng Long Thập Bát Chưởng của Cái Bang lẫn Cửu Âm Chân Kinh, lại thêm thuật Song Thủ Hỗ Bác, tức là 2 tay có thể đánh hai loại võ thuật khác nhau. Quả thật trên đời khó có đối thủ chân chính. Nhược điểm của Quách Tĩnh là ngu dưới mức trung bình. 

- Dương Quá (Thần Điêu Hiệp Lữ): anh chàng này lĩnh hội được một phần của Cửu Âm Chân Kinh, cộng với công phu phái Cổ Mộ, và kiếm thuật của Độc Cô Cầu Bại, lại cộng thêm trí tuệ nhanh nhạy, quả là đối thủ ngang tầm với Quách Tĩnh. Nhược điểm là Dương Quá bị cụt mất một tay. 

- Đông Phương Bất Bại (Tiếu Ngạo Giang Hồ): anh chàng này luyện được Tịch Tà Kiếm Pháp, trở thành vô địch thiên hạ thời bấy giờ, tuy nhiên, cái giá phải trả cho sự thành công này là phải tự thiến mình.  

- Lệnh Hồ Xung (Tiếu Ngạo Giang Hồ): anh chàng này học được kiếm pháp của Độc Cô Cầu Bại, trở thành đệ nhất cao thủ về kiếm pháp thời bấy giờ. Nhược điểm là nếu không có kiếm thì Lệnh Hồ Xung trở nên vô hại.

- Đông Tà: tên thật là Hoàng Dược Sư, là cha của Hoàng Dung, con rể của ông là Quách Tĩnh. Đông Tà bản lĩnh cao cường, môn gì cũng giỏi, lại thông minh tuyệt đỉnh. Mỗi tội có cái tôi quá lớn, không coi người đời ra cái giẻ rách gì.  

- Bắc Cái: tên thật là Hồng Thất Công, nick name là Cửu Chỉ Thần Cái, vì ông chỉ còn 9 ngón tay. Lý do là vì sau một lần lỡ việc do ham ăn, ông quyết định chặt một ngón tay của mình để ghi nhớ lỗi lầm này. Hồng Thất Công là truyền nhân của Tiêu Phong, sở trường là Giáng Long Thập Bát Chưởng - do Tiêu Phong và Hư Trúc chỉnh sửa và rút gọn lại từ Giáng Long Nhị Thập Bát Chưởng. Hồng Thất Công tính tình hiệp nghĩa, ưa làm việc thiện, nhưng không để cho người ta biết. 

- Nam Đế: tên thật là Đoàn Trí Hưng, cháu của Đoàn Dự. Ông nổi tiếng với môn công phu Nhất Dương Chỉ, tiếc là chưa đủ trình để học được Lục Mạch Thần Kiếm, nếu không thì ông đã trở thành vô địch thiên hạ thời bấy giờ. 

- Tây Độc: tên thật là Âu Dương Phong. Ông này cũng thông minh, tài trí như Hoàng Dược Sư, nhưng chỉ thích làm điều tàn ác, sở trường là sử dụng thuốc độc, cùng với môn công phu lợi hại là Cáp Mỗ Công. Công phu này chỉ chịu thua Nhất Dương Chỉ, vì khi chuẩn bị đánh ra, phải ngồi xuống giống như con cóc, lấy tĩnh chế động, dùng chưởng lực lợi hại mà bao phủ toàn bộ đối phương. Lúc này mà bị Nhất Dương Chỉ vô hình bắn tới thì chỉ có nước khóc thét. 

- Dương Đính Thiên: giáo chủ của Minh Giáo, luyện được Càn Khôn Đại Na Di đến cấp thứ tư. Ông là vô địch thời đó. Nhưng không may là chết sớm do luyện công bị tẩu hỏa nhập ma.

- Lâm Triều Anh: bà là người yêu của Vương Trùng Dương, võ công tuyệt thế, có khi võ công còn cao hơn cả hội Đông Tà - Tây Độc - Nam Đế - Bắc Cái. Bà là người sáng lập ra phái Cổ Mộ. Trong số các truyền nhân của môn phái này, nổi tiếng nhất là 2 hot girl Lý Mạc Sầu và Tiểu Long Nữ. 

- 3 nhà sư chùa Thiếu Lâm (Ỷ Thiên Đồ Long Ký): nick name của 3 nhà sư này là Độ Ách - Độ Kiếp - Độ Nạn. 3 người này đã từng đại bại dưới tay Dương Đính Thiên. Nhưng sau vài chục năm tu tập thì khả năng đánh tập thể vô cùng đáng nể. Trương Vô Kỵ cũng đánh không lại. Thế nhưng nhược điểm của 3 nhà sư này là khả năng solo vẫn còn có hạn. 

3) Những nhân vật khó có thể đánh bại

- Thành Côn: là sư phụ của Kim Mao Sư Vương Tạ Tốn, vì thất tình với vợ của giáo chủ Minh giáo là Dương Đính Thiên mà đem lòng thù hận, quyết tâm tiêu diệt Minh giáo. Ông này rất thông minh, thủ đoạn. Cả mưu mô và võ công đều hơn đệ tử Tạ Tốn một bậc.  

- Tạ Tốn: là một trong Tứ Đại Pháp Vương của Minh giáo, tài năng có thể nói là ăn đứt Võ Đương Thất Hiệp. Ở đảo Vương Bàn Sơn một mình đánh tan bầy gà để cướp lấy thanh đao Đồ Long. Ông này văn võ toàn tài, mỗi tội mắc bẫy của sư phụ Thành Côn hơi dễ dàng. Quả là đáng tiếc!

- Dương Tiêu: Quang Minh tả sứ của Minh giáo, rất đẹp trai, đã luyện được Càn Khôn Đại Na Di đến cấp thứ hai. Ngoài ra ông cũng đã đạt đến cảnh giới hiểu được rằng mọi môn phái võ công, thực ra, đều chung một gốc. Dương Tiêu cũng là một người văn võ toàn tài, đa mưu đa trí.  

- Phạm Dao: Quang Minh hữu sứ của Minh giáo, hồi trẻ rất đẹp trai, nhưng sau đó tự hủy khuôn mặt để trở thành điệp viên, thăm dò âm mưu của Thành Côn. Phạm Dao võ công sánh ngang với Dương Tiêu, đồng thời cũng là người tỉnh táo, sáng suốt nhất trong cả hội Minh giáo, khi lờ mờ phát hiện ra âm mưu của Thành Côn. 

- Võ Đương thất hiệp: là 7 đại đệ tử của Trương Tam Phong, gồm: Tống Viễn Kiều, Du Liên Châu, Du Đại Nham, Trương Tùng Khê, Trương Thúy Sơn, Ân Lê Đình và Mạc Thanh Cốc. Mỗi người đều có sở trường riêng. Khi 7 người này hợp lại với nhau thì quả thật là thiên hạ khó có đối thủ. Tiếc rằng Du Đại Nham bị tàn phế quá sớm, còn Mạc Thanh Cốc sau này bị sát hại. Trương Thúy Sơn thì tự vẫn trong một phút bối rối. Quả là đáng tiếc!

- Nhậm Ngã Hành (Tiếu Ngạo Giang Hồ): là giáo chủ Minh giáo, sau thời của Trương Vô Kỵ khá xa. Ông này là một thiên tài võ học, nổi tiếng với môn Hấp Tinh Đại Pháp, thanh niên bây giờ nhiều người theo học, nhưng hỏa hầu chưa thành, mới đạt đến mức Hấp Diêm Đại Pháp mà thôi. 

4) Những nhân vật nữ đáng chú ý

- Hoàng Dung: là con gái rượu của Đông Tà Hoàng Dược Sư, Hoàng Dung là nhân vật nữ hoàn hảo nhất trong truyện Kim Dung. Hồi còn trẻ thì võ công của cô không được cao, nhưng vô cùng thông minh, cho nên luôn có thể thoát thua phút cuối trong mỗi cuộc xung đột. Sau này Hoàng Dung luyện được Cửu Âm Chân Kinh, Đả Cẩu Bổng Pháp cùng các tuyệt chiêu của Đông Tà, trở thành thiên hạ phụ nữ vô địch. 

- Thiên Sơn Đồng Mỗ: bà là chị cả trong số các đại đệ tử của phái Tiêu Dao. Võ công luyện đến mức kinh người, có thể cải lão hoàn đồng. Nhược điểm là hơi nóng tính và hạn chế về mặt chiều cao.  

- Lý Thu Thủy: là sư muội kiêm tình địch của Thiên Sơn Đồng Mỗ. Võ công tuy không bằng đàn chị, nhưng Lý Thu Thủy cũng có sở trường riêng khiến Thiên Sơn Đồng Mỗ không sao hạ sát được mình. Thêm nữa, bà rất tỉnh táo chọn đúng thời cơ để khiến cho sư tỉ phải ôm hận mà chết (dù sau đó mình cũng chết theo). 

- Quách Phù: vũ khí mạnh nhất của cô này là danh tiếng của bố mẹ (Quách Tĩnh và Hoàng Dung), còn thì đụng đâu là hỏng đó, đánh đâu là thua đó. Quách Phù là người đã chặt mất cánh tay của Dương Quá. Cô là nhân vật đáng ghét nhất trong số các vai chính diện của Kim Dung. 

- Quách Tương: là em gái của Quách Phù, nhưng Quách Tương hết sức thông minh. Tính tình lại hào sảng, cho nên dễ giao du trong giới giang hồ. Sau này, vì thất tình với Dương Quá mà Quách Tương giác ngộ, tạo ra một môn phái mới, rất có uy danh trong làng võ: phái Nga Mi. 

- Triệu Mẫn: là một cô gái xinh đẹp, thông minh. Võ công tuy không giỏi nhưng lại lấy số lượng chiêu thức bù cho chất lượng nội công. Chỉ nhờ vào tài tính toán của mình mà cô ta suýt nữa tiêu diệt thành công Minh giáo cùng hai phái Thiếu Lâm và Võ Đang.  

- Chu Chỉ Nhược: là một cô gái xinh đẹp, tốt bụng. Võ công thuộc dạng trung bình khá. Sau này luyện được Cửu Âm Bạch Cốt Trảo trong Cửu Âm Chân Kinh, phiên bản mì ăn liền, cho nên có thể lòe được khá nhiều anh hùng thiên hạ. Tuy nhiên vẫn còn kém xa đẳng cấp của Trương Vô Kỵ. 

- Tiểu Long Nữ: là sư phụ kiêm người yêu, đồng thời là vợ của Dương Quá. Tiểu Long Nữ là một học trò xuất sắc của phái Cổ Mộ, võ công thuộc dạng không dễ bị bắt nạt trong giới giang hồ. Tuy nhiên cô chẳng hiểu gì về thói đời, về những nghi thức, lễ nghi, kiêng kị rườm rà của xã hội Trung Quốc bấy giờ. 

- Nhậm Doanh Doanh: vũ khí mạnh nhất của cô gái này cũng giống Quách Phù, đó là danh tiếng của bố - ông Nhậm Ngã Hành, chủ tịch Minh giáo. Tuy nhiên, không giống Quách Phù, Nhậm Doanh Doanh là một cô gái tốt, thông minh, biết phân biệt phải trái, và đặc biệt là khả năng tìm bạn trai rất chuẩn. (Nếu bạn chưa biết thì bạn trai của cô chính là Lệnh Hồ Xung)

- Lý Mạc Sầu: sư tỉ của Tiểu Long Nữ, võ công cũng khá, nhưng nổi tiếng giang hồ chủ yếu nhờ việc dùng độc để ám hại người. Cô này chỉ vì người yêu đi lấy vợ mà giết người bừa bãi, thật là hết sức ngang ngược. 

- A Châu: võ vẽ không giỏi, nhưng A Châu rất giỏi thuật hóa trang, nhiều lần lừa được các cao thủ giang hồ. Cũng chính vì khả năng hóa trang mà nàng lừa được cả Tiêu Phong, khiến nàng về cõi khác. Tình yêu của A Châu đối với Kiều Phong thật là hết sức sâu đậm, chỉ có trong tiểu thuyết, đồng thời là một tấm gương không nên noi theo đối với các cô gái trẻ.  

- A Bích: trình độ võ thuật còn tệ hơn A Châu, nhưng ngoan hiền, xứng đáng là một người vợ mẫu mực.  

- A Tử: là một cô gái tính tình độc ác, thầm yêu trộm nhớ Tiêu Phong, nhưng vì cái chết của chàng mà cũng tuẫn tiết chết theo. Về võ công thì A Tử khá hơn chị gái mình là A Châu, cô chuyên sử dụng độc. A Tử tính tình cổ quái, độc ác, nhưng lại không đáng ghét như Quách Phù.  

Đánh giá Thiên Long Bát Bộ và Xạ điêu tam bộ khúc

Xạ Điêu Tam Bộ Khúc của Kim Dung bao gồm 3 truyện:

• Anh hùng xạ điêu: nhân vật chính là cặp anh hùng kiêm vợ chồng là Quách Tĩnh và Hoàng Dung.
• Thần điêu đại hiệp: chuyện xảy ra vào đời con của Quách Tĩnh, nhân vật chính là Dương Quá, con trai của Dương Khang - người anh em kết nghĩa đầy gian xảo của Quách Tĩnh.
• Ỷ Thiên Đồ Long Ký: chuyện xảy ra vào đời cháu chắt của Quách Tĩnh và Hoàng Dung. Nhân vật chính là Trương Vô Kỵ - người đã hóa giải được oán thù truyền kiếp giữa Minh giáo và các môn phái trong võ lâm.

Thiên Long Bát Bộ là một trong những truyện dài nhất của Kim Dung, và cũng đặc sắc nhất. Nếu so sánh với Xạ Điêu Tam Bộ Khúc, thì Thiên Long Bát Bộ có thể nói là đã vươn đến một tầm cao mới. Tại sao lại như vậy?

Ở Xạ Điêu Tam Bộ Khúc, thường thì chỉ có một nhân vật chính, như là Quách Tĩnh, hay Dương Quá, hay Trương Vô Kỵ. Nhân vật chính bao giờ cũng bị dòng đời vùi dập, xong rồi lại vươn lên mạnh mẽ, đập tan hết mọi bọn yêu tà.

Trong Xạ Điêu Tạm Bộ Khúc, thiện ác, trắng đen đều được phân biệt rõ ràng. Dù là người của danh môn chính phái những thủ đoạn đê hèn, độc ác, ti tiện đều lộ ra hết.

Còn trong Thiên Long Bát Bộ, số lượng nhân vật chính có thể nói là nhiều chi chít. Nói sơ qua thì có 3 nhân vật chính là Đoàn Dự, Kiều Phong và Hư Trúc. Ngoài ra thì các nhân vật khác như Đoàn Chính Thuần, Đoàn Diên Khánh, Mộ Dung Phục, Tiêu Dao Tử, Đồng Mỗ, Lý Thu Thủy, A Châu, A Tử, Du Thản Chi … cũng đều có thể coi là nhân vật chính.

Hơn nữa, cái thiện, cái ác ở trong Thiên Long Bát Bộ khó phân biệt hơn nhiều. Có cảm giác Đoàn Diên Khánh sử dụng thủ đoạn tàn độc, nhưng ông ta cũng có cái lý của mình. Hồi còn trẻ, ông ta đã bị đánh cho thừa sống thiếu chết, đến nỗi trở thành người tàn tật suốt đời, thì ai thương ông ta đây?  

Kiều Phong tuy là kẻ anh hùng, nhưng chàng ra tay nhiều lúc cũng rất vũ phu. Rồi cả hành động của cha chàng là ông Tiêu Viễn Sơn - cũng hành động như một kẻ tiểu nhân - suốt đời ôm một mối thù. Tiêu Viễn Sơn - về mặt nào đó - cũng chỉ giống như Đoàn Diên Khánh mà thôi.

Ở truyện Thiên Long Bát Bộ, nhân vật chính đã nhiều, mà cốt truyện lại biến ảo khôn lường. Cảm giác thực ra ai cũng là người tốt, ai cũng có quan điểm của mình. Ngoài ra, Kim Dung còn bắt A Châu và Kiều Phong phải chết. Thật là dũng cảm! Thật là khó lường.

Đọc xong Xạ Điêu Tam Bộ Khúc, có cảm giác mình là chính nghĩa, còn cả thế giới là phi nghĩa.

Còn sau khi đọc xong Thiên Long Bát Bộ, lại cảm thấy cần phải trân trọng cuộc đời này. Ôi, cái cuộc đời sao mà quá nhiều biến đổi khôn lường! Cảm thấy cái tư tưởng dĩ hòa vi quý, hướng thiện như Đoàn Dự, Hư Trúc mới là kế sách sống lâu và sống trong hòa bình. 

Nếu bạn thích đọc truyện theo kiểu anh hùng phải thắng, phải sống và dẹp tan mọi kẻ thù thì Xạ Điêu Tam Bộ Khúc dành cho bạn.

Còn nếu bạn thích đọc một quyển truyện, mà qua đó, suy ngẫm về sự vô thường của cõi nhân sinh, thì chắc rằng bạn sẽ thích Thiên Long Bát Bộ đấy.

Bài học từ truyện Thần Điêu Hiệp Lữ

Bạn giỏi hay không, phần lớn là do bạn quyết định, giáo viên chỉ là thứ yếu
Dương Quá tuy không được hai cao thủ đệ nhất đương thời là Quách Tĩnh và Hoàng Dung dạy võ, nhưng với sự thông minh và cá tính của mình, chàng vẫn tự học thành tài, trở thành một nhân vật lừng danh trong võ lâm. Tất nhiên là cũng phải kể đến may mắn, khi chàng được gặp và được hướng dẫn bởi hầu hết các cao thủ trên đời, ví dụ như Tây Độc Âu Dương Phong, Bắc Cái Hồng Thất Công, Đông Tà Hoàng Dược Sư, Thần Điêu ...
Trong khi đó, anh em nhà họ Võ và Quách Tương, ngay từ nhỏ đã được Quách Tĩnh và Hoàng Dung dạy dỗ, nhưng võ công cũng chỉ ở mức làng nhàng.

Dấu hiệu của tình yêu thực sự chính là sự chung tình và vượt qua mọi thử thách
Dương Quá khéo mồm khéo miệng, nên cũng được nhiều cô gái thích. Thế nhưng, vì chàng đã có lời thề chung tình với Tiểu Long Nữ, cho nên mỗi khi định đi quá giới hạn với một em nào đó, Dương Quá đều nhớ lại cam kết và dừng lại. Đó là điều đáng quý, bởi vì ai cũng có những lúc động lòng với người khác giới. Quan trọng là có thể dừng lại được hay không.
Tiểu Long Nữ trước khi lấy Dương Quá, nàng đã mất trinh. Thế nhưng tình yêu thực sự thì có quan trọng gì cái trinh tiết ấy.
Ở phần cuối truyện, Tiểu Long Nữ hẹn Dương Quá 16 năm sau gặp lại. Nếu chàng và nàng đều không nghiêm túc coi trọng lời nói của mình, thì hai người đã chẳng có cơ hội sống với nhau trọn phần đời còn lại.

Bí quyết trẻ lâu: vô lo vô nghĩ

Trong truyện, có hai người làm được điều này. 

Người thứ nhất là Tiểu Long Nữ. Theo môn phái của nàng thì càng tiết chế dục niệm càng tốt. Cho nên nàng gần như lãnh cảm với mọi chuyện trên đời. 

Người thứ hai là Chu Bá Thông. Đỉnh cao của phái Toàn Chân là đạt đến đẳng cấp sống vô vi như Lão Tử, tức là sống hồn nhiên như một đứa trẻ thơ. Chu Bá Thông đã đạt đến đẳng cấp đó, cho nên về già rồi mà vẫn trẻ khỏe như thanh niên. 

Khác với Tiểu Long Nữ, Chu Bá Thông không hề lãnh cảm với mọi chuyện, mà hồn nhiên trước mọi biến cố ở đời. Dù sắp chết thì cũng chỉ nói một câu rất nhẹ nhàng, kiểu như "ta sắp chết rồi" mà thôi.

Sống như Tiểu Long Nữ giống như là đã chết rồi vậy. Sống như Chu Bá Thông mới gọi là đỉnh cao của nghệ thuật sống.  

(Tất nhiên sự lựa chọn cụ thể là tùy ở bạn :D )

Bài học rút ra từ truyện Ỷ Thiên Đồ Long ký

Đừng có ham muốn đồ quý báu, nhất là khi bạn không hiểu gì về nó

Cả giới giang hồ, ai ai cũng thèm muốn có được bảo đao Đồ Long và bảo kiếm Ỷ Thiên. Các cao thủ võ lâm vì hai thứ đồ đó mà chém giết lẫn nhau.

Mọi người ai cũng hiểu là nếu có được đao Đồ Long trong tay thì sẽ lên làm bá chủ võ lâm. Đến lúc đó thì muốn ra lệnh gì thì quần hùng trong giới giang hồ cũng phải nghe theo. Bởi vậy nên ai cũng ra sức tìm cách đoạt được nó. Thật là nực cười! Làm gì có cái chuyện dễ dàng ra lệnh cho thiên hạ như thế!

Trong khi chỉ có mỗi Diệt Tuyệt sư thái - chưởng môn phải Nga Mi - là hiểu được ý nghĩa đằng sau câu nói: 

Võ lâm chí tôn

Bảo đao Đồ Long

Hiệu lệnh thiên hạ

Mạc cảm bất tòng

Ỷ Thiên bất xuất

Thùy dữ tranh phong

(Tạm dịch: Trong võ lâm chí tôn, đao báu Đồ Long là hiệu lệnh của thiên hạ, không ai là không theo. Nếu kiếm Ỷ Thiên không xuất hiện (thì) lấy gì cùng nó (Đồ Long) tranh phong?)

Thì ra là hai thứ bảo vật này là do vợ chồng Hoàng Dung và Quách Tĩnh làm ra trước khi chết. Bên trong bảo đao và bảo kiếm có chứa hai miếng ghép của tấm bản đồ trên Đào Hoa Đảo, nơi cất giấu bí kíp của Cửu Âm Chân Kinh và bộ Võ Mục Di Thư binh pháp của danh tướng Nhạc Phi. Tâm nguyện của Hoàng Dung và Quách Tĩnh là lưu lại cho hậu thế một bộ tuyệt đỉnh võ học và một bộ tuyệt đỉnh binh pháp, để sau này có người tiếp nối chí hướng, đánh đuổi quân Mông Cổ ra khỏi bờ cõi của nước Trung Quốc. 

Nếu giới giang hồ mà hiểu được thông điệp ẩn đằng sau hai món binh khí này, thì chắc là sẽ giảm thiểu được rất nhiều số người bỏ mạng oan uổng vì chúng.

Qua đây, chúng ta cũng thấy được tầm quan trọng của việc cần có hướng dẫn sử dụng khi tạo ra một sản phẩm. :D 

Không phải lúc nào xen vào việc của người khác cũng là hay

Đó là chuyện của Du Đại Nham. Nếu chàng lờ tịt đi vụ đao Đồ Long mà về thẳng núi Võ Đang, thì đã đâu xảy ra chuyện đáng tiếc, khiến chàng phải sống như một người tàn tật trong suốt phần đời còn lại. Nhất là khi bản thân chàng cũng chả có hứng thú gì với Đồ Long đao hay Ỷ Thiên kiếm. Vậy mà chàng lại tò mò, đi theo bọn người của phái Hải Sa, để rồi vô tình cứu người mà có được đao Đồ Long, khiến cho Thiên Ưng giáo phải ra tay đoạt lại, phóng châm độc khiến chàng nằm liệt giường. Sau đó lại bị bọn người của Nhữ Dương Vương dùng Kim Cương Chỉ Lực bóp vỡ nát xương chân, xương tay. Tệ hơn cả là lại bắt đầu cho cuộc tình đầy oan trái của ngũ đệ Trương Thúy Sơn. 

Oán thù nên cởi không nên buộc

Đó là câu chuyện của Tạ Tốn. Ông vốn có biệt hiệu là Kim Mao Sư Vương, vốn là một trong Tứ Đại Pháp Vương của Minh Giáo, quyền lực chỉ kém Giáo Chủ và Quang Minh Tả Hữu Sứ. Như vậy tức là đã rất thành công về mặt danh vọng rồi. 

Sau đó, chỉ vì sư phụ của ông là Thành Côn giở trò hiếp dâm vợ ông, lại tàn sát cả gia đình ông, mà Tạ Tốn quyết tâm báo thù một cách mù quáng. Hai lần đầu, Tạ Tốn tìm thấy sư phụ thì đánh không lại. Lần thứ ba đi tìm thì không thấy, bực quá liền đi tìm giết những người nổi tiếng, vu cáo cho Thành Côn giết, để cho cả giang hồ đi tìm Thành Côn. 

Thế nhưng, âm mưu gì thì cũng đến lúc bị lộ ra. Rồi sau giang hồ cũng hiểu, mọi người đi tìm Tạ Tốn trả thù chứ chả ai đi tìm Thành Côn. 

Nếu Tạ Tốn ngay từ đầu đã cởi được mối thù này, thì hai mắt ông sau này đã không bị Ân Tố Tố hủy đi. Minh giáo cũng không bị suy tàn, chia rẽ một cách thảm hại như vậy. Không Kiến thần tăng cũng không bị mất mạng một cách oan uổng. 

Hoặc ít nhất thì Tạ Tốn cũng chỉ nên đi tìm một mình Thành Côn báo thù thôi. Việc gì phải giết người vô tội. 

Về khoản này thì Trương Vô Kỵ đã hiểu từ ngay khi còn bé. Khi cha mẹ chàng là Trương Thúy Sơn và Ân Tố Tố bị rất nhiều người của danh môn chính phái ép cho phải tự tận, chàng cũng không để tâm đến việc trả thù, mà chỉ cần cha mẹ sống lại thôi.

Nghĩ được như vậy là hay lắm! Người chết thì cũng đã chết rồi. Trả thù có ích gì? Tạ Tốn nếu giết được Thành Côn, thì gia đình ông sẽ sống lại được à? Trong lòng ông lúc đó sẽ vơi đi sầu khổ à? Hay là lúc đó ông sẽ còn thấy sầu khổ hơn nữa, vì trên đời này người thân đã mất hết rồi, cả kẻ thù cũng chết hết rồi. 

Nếu Tạ Tốn có thể bình tĩnh suy xét, tìm hiểu nỗi khổ thất tình của Thành Côn (thì ra Thành Côn vì người yêu đi lấy Dương Đính Thiên - giáo chủ Minh giáo - nên mới đem lòng thù hận, quyết tiêu diệt Minh giáo) thì có thể thông cảm cho sư phụ. Sau đó có thể quên đi nỗi buồn riêng mà đón nhận những món quà mới từ cuộc sống, ví dụ như là những người anh em mới như Trương Thúy Sơn, hoặc những người cùng chí hướng với ông, đi theo con đường cách mạng, đuổi quân Mông Cổ ra khỏi bờ cõi. Như vậy có phải là biết tận dụng thời gian quý báu của đời người không!

Đừng bám víu vào chữ danh dự. Tự vẫn là hành động yếu hèn và ngu ngốc.

Đó là chuyện của Trương Thúy Sơn - đệ tử thứ năm của Trương Tam Phong ở phái Võ Đang.

Đầu tiên là mối tình của chàng và Ân Tố Tố - con gái của giáo chủ Thiên Ưng giáo Ân Thiên Chính. Trương Thúy Sơn và Ân Tố Tố quả đúng là một cặp đôi trai tài gái sắc. Mỗi tội Trương Thúy Sơn đứng ở phe danh môn chính phái. Còn Ân Tố Tố lại ở phe bàng môn tả đạo. Thế nhưng, trong truyện, danh môn chính phái lại đa phần toàn bọn tiểu nhân, bất tài, hay thù vặt. Còn phe bàng môn tả đạo toàn người dám sống vì lý tưởng của mình, hành vi nhìn qua thì có vẻ bất thiện, nhưng họ không quan tâm đến chuyện giải thích, chỉ cần trong lòng thấy cần phải làm thế là được. 

Nếu Trương Thúy Sơn và Ân Tố Tố không bị trôi dạt ra Băng Hỏa đảo thì hai người khó mà có thể lấy nhau được, vì những định kiến và giáo điều trong xã hội giang hồ thời đó. Thế nhưng, tình yêu không có tội. Thật là ngu ngốc nếu Trương Thúy Sơn không lấy Ân Tố Tố, người phụ nữ của đời chàng. Chuyện môn phái, phe tốt hay phe xấu có quan trọng gì. Về cơ bản thì Ân Tố Tố cũng là một người phụ nữ rất tốt mà. 

Tiếp theo là đến vụ Trương Thúy Sơn tự vẫn vì biết vợ mình chính là người đã phóng độc châm khiến sư huynh Du Đại Nham phải nằm liệt giường. Kì thực, nếu xét ra, thì đúng là Ân Tố Tố có lỗi, nhưng nếu không làm thế, thì nàng và anh trai nàng sẽ bị Du Đại Nham đánh cho một trận te tua, không khéo bị Du Đại Nham vô tình giết chết. Bởi vì xét về thực lực võ công, hai anh em nàng làm sao đánh lại được Du Đại Nham. Chẳng qua nhờ thông minh, linh động trước hoàn cảnh nên mới lừa bắn được độc châm vào Du Đại Nham thôi. 

Nhưng sau khi bất đắc dĩ phải khiến Du Đại Nham trúng độc, Ân Tố Tố đã bỏ ra rất nhiều tiền bạc để thuê vệ sĩ đưa Du Đại Nham về núi Võ Đang. Hành động như vậy là đã chơi quá đẹp rồi. Dân giang hồ có ai làm như thế bao giờ chưa? Thời xưa chắc chưa hề có, thời nay cũng không có, thời tương lai chắc cũng không có nốt. 

Du Đại Nham bị người ta đánh cho tàn phế, là do bị bọn người của Nhữ Dương Vương phủ đánh. Trương Thúy Sơn chưa hiểu rõ căn nguyên, đã vội hủy mình, ấy là cái tội rất lớn. Thứ nhất là khiến cho sư phụ và anh em, vợ con phải đau lòng. Thứ hai là khiến mối thù của Du Đại Nham lại càng thêm khó trả. Thứ ba là sư phụ Trương Tam Phong mất đi một người đệ tử giỏi nhất, người có thể lĩnh hội được võ công tâm huyết cả đời của ông. 

Kể cả nếu Du Đại Nham không bị Ân Tố Tố phóng độc châm, thì khi về đến chân núi Võ Đang, gặp bọn người của Nhữ Dương Vương phủ, chàng cũng đánh không lại, đao Đồ Long chắc chắn bị cướp mất, nhẹ thì chàng cũng bị đánh cho một trận te tua, còn nặng thì cũng mất mạng. Sau này, lục đệ Ân Lê Đình gặp bọn người đó cũng bị bọn chúng bẻ gãy xương, y như Du Đại Nham. 

Cái chết của Trương Thúy Sơn quả thật quá hồ đồ!

Dù trong hoàn cảnh nào, hãy cư xử một cách có đạo đức, cố gắng hết sức mình, rồi trời sẽ giúp bạn

Đó là câu chuyện của Trương Vô Kỵ khi ở tuổi thiếu niên.

Sau khi bố mẹ chết, Vô Kỵ trúng phải Huyền Minh thần chưởng, cũng chỉ sống được lay lắt thêm một thời gian. Số phận đưa đẩy chàng gặp được thần y Hồ Thanh Ngưu. Đầu tiên, Vô Kỵ hết sức học y lý để mong chữa bệnh cho Thương Ngộ Xuân, ước mơ xa hơn là chữa khỏi bệnh cho sư bá Du Đại Nham. Thế nên chàng mới học thành tài.

Tiếp theo, khi đưa Dương Bất Hối đi tìm cha là Dương Tiêu, Trương Vô Kỵ mất lần suýt chết, nhưng với tâm nguyện là phải đưa được cô bé Dương Bất Hối đến gặp cha, Trương Vô Kỵ mới mò đến được Tây Vực. Ở đây, chàng mới vô tình - vì cứu giúp con vượn - mà tìm thấy được Cửu Dương Chân Kinh. 

Tất nhiên mọi việc này là do tác giả Kim Dung cố ý sắp đặt, nhưng qua đó, có thể thấy là nếu cố gắng hành thiện, giúp đỡ người khác, thì kết quả nhận được ắt sẽ tốt đẹp. Mà nếu không tốt đẹp thì khi nhắm mắt xuôi tay, bạn cũng vẫn có thể mỉm cười hi hi, vì đã làm được điều gì đó tốt đẹp khi còn sống.

Dục tốc bất đạt  

Đó là câu chuyện khi Trương Vô Kỵ luyện Cửu Dương Chân Kinh. 

Tìm được sách đã khó, học được những điều ghi trong sách lại càng khó hơn. Được cái Trương Vô Kỵ có cái bụng thành cũng tốt, mà không thành cũng tốt. Vì chàng đã sớm xác định là sẽ chết ở trong cái thung lũng đó rồi, để khỏi phải khiến Trương Tam Phong và các sư bá ở phái Võ Đang phải đau lòng khi nhìn thấy xác mình. 

Thế nhưng càng có cái tâm vô cầu, thì học lại càng nhanh, càng hiệu quả. 

Đời nó lại buồn cười thế cơ chứ lị!

Đừng mong mọi chuyện phải diễn ra một cách hoàn hảo

Đó là câu chuyện của Trương Vô Kỵ khi học Càn Khôn Đại Na Di tâm pháp - môn võ công tối cao của Minh giáo. 

Trương Vô Kỵ học được môn này rất nhanh, nhờ có Cửu Dương thần công trong người. Chàng luyện qua cấp 1, 2, 3 rất nhanh chóng. Lần lượt vượt qua các cấp một cách nhanh chóng mặt, cho đến cấp thứ 7, có đến 19 câu không tài nào luyện được. Thì ra là ngay cả ông tác giả của quyển kinh này cũng chưa luyện đến được mức đó, chỉ ngồi tưởng tượng, viết bậy viết bạ mà ra. Cũng may là Trương Vô Kỵ có cái tâm biết đủ là đủ, cho nên chàng mới toàn mạng. Nếu cứ cố gắng tu tập cho được 19 câu vớ vẩn kia, thể nào cũng bị tẩu hỏa nhập ma, lăn đùng ra chết. 

Quả đúng là "tri túc bất nhục" (biết đủ thì không phải chịu nhục). Càng nghĩ càng thấy 2 bài hát mà Tiểu Chiêu hát cho Trương Vô Kỵ nghe lúc ở trong căn hầm bí mật của Minh giáo thật là hay: 

Nhân sinh lý lẽ ai ơi,
Làm người cốt được thảnh thơi đủ rồi.
Ai ai cũng có thời thăng giáng,
Chẳng một ai chỉ xuống không lên.

Trong may có rủi kề bên,
Rủi kia cũng sẵn có hên ẩn tàng.
Giàu sang đâu hẳn giàu sang mãi,
Trời chói chang có lúc xế chiều.

Trăng kia sáng mãi bao giờ,
Tròn rồi lại khuyết đầy chờ khi vơi.
Đất thoai thoải đông nam một cõi,
Vòi vọi nghiêng tây bắc trời cao.
Dù cho thiên địa nhường bao,
Cũng chưa toàn vẹn làm sao con người.

***
Chớ nên cau mặt nhíu mày,
Cũng đừng tranh cãi để cầu hơn ai.
Mặt hoa da phấn hôm nay,
Già hơn bữa trước một ngày còn chi?

Xuân qua đông lại tới thì,
Từ xưa vẫn thế có gì khác đâu.
Dù cho khôn khéo sang giàu,
Nghèo hèn ngu độn cũng đều như nhau.

Cõi trần kẻ trước người sau,
Cuối cùng cũng đến cái cầu xuôi tay.
Hôm nay chỉ biết hôm nay,
Trăm năm thấm thoát đã hay một đời.
Mấy ai thọ được bảy mươi,
Thời gian như nước chảy xuôi qua cầu.

Dù bạn giỏi đến chừng nào, bạn vẫn luôn cần có người giúp đỡ, tư vấn

Trương Vô Kỵ - sau khi học được Cửu Dương Chân Kinh, Càn Khôn Đại Na Di tâm pháp, Thái Cực Quyền, Thái Cực Kiếm, võ học trên Thánh Hỏa Lệnh của người Ba Tư - đã trở thành đệ nhất cao thủ đương thời. Thế nhưng chàng làm gì cũng không có chính kiến, rất cần người khác thông minh, mưu trí, quyết đoán hơn trợ giúp, chẳng hạn như Dương Tiêu, Triệu Mẫn. Khi không có hai người này ở bên, Trương Vô Kỵ lập tức dính bẫy, bị người ta lừa. Chẳng hạn như khi bị Thành Côn lừa cho chạy lung tung, hết đi vào sòng bạc, lại vào kĩ viện, lang thang mất mấy ngày mà chả được việc gì. 

Qua câu chuyện này, đủ thấy bạn luôn cần những người xung quanh giúp đỡ, và ngược lại. Hãy trân trọng và biết ơn những người đang hợp tác cùng bạn. 

Cái danh hiệu chả nói lên điều gì

Trong truyện, những người được coi là danh môn chính phái như Thiếu Lâm, Côn Lôn, Nga Mi, Không Động... bị Kim Dung miêu tả như một lũ ngốc, chỉ biết nghe một chiều mà đã suy ngay ra kết luận. Chả thế mà mọi người đều dễ dàng rơi vào bẫy của Thành Côn.

Đệ tử phái Côn Lôn, mang tiếng là danh môn chính phái, mà vừa mới nhìn thấy dung nhan xinh đẹp của Ân Tố Tố đã vội hồn vía lên mây, huynh đệ quay sang chém giết lẫn nhau như kẻ thù.

Sư phụ phái Côn Lôn là Hà Thái Xung và Ban Thục Nhàn, chỉ vì thèm muốn đao Đồ Long mà lên tận núi Võ Đang, cùng các bạn hữu của các danh môn chính phái khác ép Trương Thúy Sơn phải chết. Hà Thái Xung thì năm thê bảy thiếp, nói lời mà lại chẳng giữ lời. Hành vi và tư cách của hai vợ chồng Hà Thái Xung và Ban Thục Nhàn đều chỉ như bọn hạ lưu vô sỉ mà thôi.

Chưởng môn phái Hoa Sơn là Tiên Vu Thông chỉ giỏi bày mưu ám hại người khác để đoạt quyền đoạt lợi. Sẵn sàng thất tín, miễn là có lợi cho mình.  

Ở phía bên kia, giáo chủ Thiên Ưng giáo là Ân Thiên Chính một mình một giáo phái, dũng cảm đối đầu với toàn bộ danh môn chính phái. Bản lĩnh thật cao cường, cũng chẳng thèm phân minh với bọn bên kia xem ai đúng ai sai. Thế nhưng cũng khiến cho anh hùng thiên hạ và phe danh môn chính phái phải hết sức kính nể, kiêng dè. 

Ngoài ra còn có Dương Tiêu và Phạm Dao. Hai người này là Quang Minh Hữu Sứ và Quang Minh Tả Sứ của Minh giáo, ngoài vẻ đẹp trai ra thì đều văn võ toàn tài, thông minh cơ trí, lại quyết tâm cùng Minh giáo đánh đuổi quân Nguyên ra khỏi Trung Quốc, thật là có chí hướng. 

Vấn đề ở đây là phe danh môn chính phái không hiểu được suy nghĩ của phe Minh giáo, cho nên dẫn đến hiểu lầm, mâu thuẫn. Và ở phe nào thì cũng đều có người tốt kẻ xấu, người giỏi kẻ bất tài. 

Thành công hay thất bại đều tốt, miễn là bạn đã từng làm

Đó là câu chuyện của Trương Tam Phong - lúc ông vừa sáng chế ra pho Thái Cực Quyền và Thái Cực Kiếm. Lúc này, các cao thủ ở phái Võ Đang đều đang đi vắng chưa về. Triệu Mẫn lại đem một đống thủ hạ toàn là cao thủ lên núi Võ Đang để làm nhục Trương Tam Phong một phen, nếu được thì tiêu diệt luôn môn phái này thì càng tốt. Xem ra cái họa diệt vong của phái Võ Đang đã đến rồi.

Bên cạnh Trương Tam Phong lúc này chỉ còn Du Đại Nham - người đã bị tàn phế. Ngoài ra còn có Trương Vô Kỵ giả trang thành một tiểu đồng, nhưng Trương Tam Phong không biết. 

Trong hoàn cảnh nguy khốn này, Trương Tam Phong lại ước mong giá như Trương Thúy Sơn còn sống thì có thể lĩnh hội được hai bí kíp võ công này. Tiếc là chàng lại qua đời quá sớm! 

Trương Tam Phong đành phải giảng lại cho Du Đại Nham, mong chàng nhớ lại phần nào hay phần nấy, để sau này truyền lại cho hậu thế. Trương Tam Phong đứng trước vinh nhục của phái Võ Đang cũng chẳng coi vào đâu, quan trọng là những tinh hoa võ học của môn phái có thể lưu truyền được đến nhiều đời sau. 

Thế nhưng, sau đó ông lại bật cười, ngẫm nghĩ: nếu hai pho Thái Cực Quyền và Thái Cực Kiếm này có thể lưu lại cho hậu thế thì cũng tốt, mà không được thì cũng có sau đâu. 

Thật là một tấm lòng rộng mở, vô ưu!

Câu chuyện tình yêu: hãy lấy người mà bạn và người đó cùng yêu thương nhau nhất

Trương Vô Kỵ cùng lúc yêu thương bốn người phụ nữ.

Thứ nhất là Chu Chỉ Nhược - hồi bé cô này đã bón cơm cho chàng ăn. Sau này lớn lên trở thành một đại mĩ nhân, đàn ông con trai ai thấy cũng xiêu lòng. Đến nỗi Tống Thanh Thư - con trai của đại đệ tử Tống Viễn Kiều phái Võ Đang - vì mê mẩn nàng mà làm rất nhiều chuyện đại nghịch bất đạo. 

Thứ hai là Tiểu Chiêu - con gái của Tử Sam Long Vương Đại Ỷ Ti. Tiểu Chiêu vốn gốc gác Ba Tư. Mẹ nàng vốn nổi tiếng xinh đẹp nhất giới giang hồ thời đó. Nàng cũng được thừa hưởng 8-9 phần. Mẹ nàng và nàng đều mang danh là thánh nữ của Minh giáo Ba Tư, tức là người sau này sẽ có khả năng lên làm giáo chủ của Minh giáo Ba Tư. Thế nhưng Tiểu Chiêu chả thèm cái chức vụ vớ vẩn đó, mà chỉ thèm được làm nô tì của Trương Vô Kỵ, ngày ngày được rửa mặt mũi chân tay và thay quần lót cho chàng. 

Thứ ba là Ân Ly - em họ của Trương Vô Kỵ. Cô bé này hồi xưa đã muốn Kim Hoa bà bà (tức Tử Sam Long Vương giả trang) đưa Trương Vô Kỵ lên đảo Linh Xà để sống với mình. Nhưng bị Trương Vô Kỵ từ chối, lại cắn cho một cái rõ đau ở tay. Ân Ly từ đó đem lòng thương nhớ cậu bé Trương Vô Kỵ. Ân Ly chính là cô gái đầu tiên mà Vô Kỵ ngỏ lời cầu hôn. Nhưng đó là lúc mà chàng không biết cô gái kia chính là cô gái ngày nào mình đã cắn vào tay. Vô Kỵ lúc đó cũng vẫn chưa hiểu gì về tình yêu. Thêm nữa, đó là lúc mà hai người nghĩ là sắp chết đến nơi rồi, nói vài câu có vẻ có ý nghĩa gia đình một tí cho nó vui. Chết rồi đỡ hối tiếc.

Thứ tư là Triệu Mẫn - nàng lúc đầu là đại địch của Trương Vô Kỵ, vì Triệu Mẫn là con gái của Nhữ Dương Vương, quyền lực rất lớn trong triều đình nhà Nguyên bấy giờ. Trong khi Trương Vô Kỵ là thủ lĩnh Minh giáo, chủ trương đuổi nhà Nguyên ra sa mạc bán nước chè. Hai người ở thế đối đầu. 

Nói về nhan sắc, cả bốn cô đều vô cùng xinh đẹp, chả ai kém ai. Ờ, thực ra thì Ân Ly kém một chút, vì nàng luyện độc công, cho nên da mặt trở nên xấu xí. Nhưng nếu không luyện nữa thì trông sẽ ngon lành ngay.

Nói về độ chân thành trong tình cảm, Chu Chỉ Nhược, Tiểu Chiêu và Triệu Mẫn cùng xếp hàng số 1. Ân Ly thì thực ra chỉ mê mẩn hình bóng của cậu bé Trương Vô Kỵ thôi. Sau này nàng có gặp lại Trương Vô Kỵ, cũng đồng sinh cộng tử với chàng mấy lần, nhưng tâm hồn lại chả có cảm xúc gì cả.

Như vậy là loại được một em.

Nói về độ si tình, mù quáng đối với Trương Vô Kỵ, thì Tiểu Chiêu là nhất. Thế nhưng sau đó, Tiểu Chiêu vì cứu mạng Trương Vô Kỵ lúc ở giữa biển khơi mà đành phải đến Ba Tư làm giáo chủ. 

Như vậy là loại được em thứ hai. 

Chỉ còn lại hai nàng Chu Chỉ Nhược và Triệu Mẫn. 

Lúc đầu, Trương Vô Kỵ ngờ nghệch đánh giá Triệu Mẫn là có ác ý với mình. Thế nhưng sau này lại hóa ra Chu Chỉ Nhược mới là cô gái lắm mưu mẹo, hay chơi xỏ mình. Nhưng sau đó nữa lại hiểu ra rằng, thì ra Chu Chỉ Nhược bị Diệt Tuyệt sư thái ép phải làm thế. Tức là do hoàn cảnh xô đẩy mà thôi.

Trương Vô Kỵ đối với Chu Chỉ Nhược thì vừa kính vừa sợ, đối với Triệu Mẫn thì lại vừa yêu vừa giận. Chàng lúc đầu cũng có ý định vơ cả bốn em. Nhưng nghĩ lại câu chuyện tan nát gia đình của Ân Ly thì lại cảm thấy sợ hãi (bố Ân Ly vì có bồ nhí, bỏ rơi mẹ Ân Ly nên nàng ta mới ra tay giết cô bồ nhí kia, bố nàng giận quá giết luôn mẹ nàng, lại truy tìm nàng để giết nốt) .

Khi Triệu Mẫn bất ngờ biến mất, Vô Kỵ đau khổ vô cùng, tưởng như nếu nàng không còn sống nữa thì mình cũng sẽ chết theo luôn. Chàng tuy cũng yêu Chu Chỉ Nhược, nhưng tình cảm chưa lên được đến mức này. Vô Kỵ sau cùng chốt lại là ăn ở và sinh con đẻ cái với nàng Triệu Mẫn.

Nhưng trong lòng Vô Kỵ, cả 4 cô gái đều hết sức tuyệt vời. Chàng cũng không thể chắc chắn được rằng mình rốt cuộc yêu ai nhiều hơn cả.

Những bài học rút ra từ truyện Thiên Long Bát Bộ

Hãy tập trung vào việc của mình, và đừng bao giờ so sánh mình với người khác. 

Đó là câu chuyện hài hước của mấy vị chưởng môn phái Vô Lượng kiếm. Sau khi nhìn thấy "bóng tiên" múa kiếm trên vách đá, liền ngơ ngẩn xuất thần. Từ đó đêm nào cũng mò lên, mơ được thấy tiên múa kiếm tiếp. Cuối cùng đến lúc chết mà vẫn chưa được xem tập tiếp theo. Võ công luyện kiếm lại chểnh mảng, khiến cho Kiếm Hồ Cung phải rơi vào tay phe bên kia. 

Giá như họ quên mất mấy "vị tiên" của phái Tiêu Dao kia đi, chuyên cần luyện tập, cải thiện thế kiếm, biết đâu sau này Vô Lượng kiếm lại còn phát triển hơn cả Tiêu Dao kiếm pháp. 

Những nhà sư ở chùa Thiên Long nước Đại Lý đã hiểu được bài học này. Họ chỉ chuyên tâm tập luyện Nhất Dương Chỉ, chả thèm 72 tuyệt kĩ Thiếu Lâm Tự. Bởi vì họ tự biết nếu luyện cả đời, công phu Nhất Dương Chỉ vẫn chưa chắc luyện được đến mức 10/10. Thế thì thèm muốn võ học nhà người khác để làm gì?

Đừng quá ham hố đạt được nhiều thứ, nếu không chỉ chuốc lấy thảm bại mà thôi.

Đó là bài học của Cưu Ma Trí. Ông này lý thuyết Phật pháp tinh thông, lại làm đến chức Quốc sư nước Thổ Phồn. Có thể nói là đạt đến tuyệt đỉnh danh vọng rồi, thế nhưng vẫn chưa biết dừng lại, lại vẫn muốn lấn sân sang lĩnh vực võ học. Vô tình học trộm được Tiểu Vô Tướng Công và Hỏa Diễm Đao của phái Tiêu Dao rồi, lại còn cố tập thêm 72 tuyệt kĩ Thiếu Lâm. Về sau, nếu không có Đoàn Dự hút nội lực cho thì đã lâm vào cảnh chết thảm rồi. 

Đó cũng là bài học của nhà Mộ Dung. Họ muốn học hết các võ công môn phái trong thiên hạ. Ôi, thật là ảo mộng hão huyền. Cứ làm như là thiên hạ không ai khôn hơn mình ấy. 

Thù oán không nhất thiết phải trả cho bằng được

Đó là trường hợp của cha con Tiêu Phong. Nếu Tiêu Phong không cắm đầu cắm cổ đòi đi trả thù cho bằng được thì chàng đã không hại chết A Châu. Hoặc ít nhất cũng nên hoãn việc trả thù lại một vài năm để suy nghĩ cho kĩ, tìm ra hung thủ thực sư. Người ta có câu "Quân tử trả thù mười năm chưa muộn" cơ mà. 

Sau này, Tiêu Phong nhận ra sở dĩ mình đánh chưởng đó vào người A Châu mạnh như vậy là vì quá phẫn uất vì cùng một lúc mà có quá nhiều người đổ oan cho mình. Có thể nói là đã quá sức chịu đựng của Tiêu Phong. 

Tiêu Phong có cái tư duy hạn chế của một kẻ anh hùng. Bố của chàng là Tiêu Viễn Sơn lại còn tệ hơn. Chuyện xảy ra đã mấy chục năm rồi - thường thì thời gian sẽ làm người ta nguôi ngoai cơn đau và nhìn nhận vấn đề một cách sáng suốt hơn - vậy mà ông vẫn đi giết ông bà Kiều Tam Hòe - bố mẹ nuôi của Tiêu Phong, lại cả Huyền Khổ đại sư, Triệu Tiền Tôn, Đàm Bà, gia đình họ Đơn Chính. Nếu gia đình họ cũng kiếm ông ta để trả thù, oan oan tương báo, bao giờ mới dứt?

Một cách hay để chấm dứt thù oán, đó làm như Hư Trúc: lấy ân báo oán. Oán thù giữa Thiên Sơn Đồng Mỗ và Lý Thu Thủy, hoặc giữa Thiên Sơn Đồng Mỗ với các động chủ, đảo chủ đều được Hư Trúc hóa giải thành công bằng tình thương, bằng sự giúp đỡ, bằng biện pháp hòa bình. Hư Trúc chả cần phải giết ai cả, mà lại chuyển được quan hệ thù địch sang kính trọng, bạn bè. Thiên Sơn Đồng Mỗ và Lý Thu Thủy tự giết lẫn nhau, chỉ vì thù oán trong lòng họ quá lớn, không tự mình cởi bỏ được. 

Mềm dẻo thì tốt hơn là cứng rắn

Đoàn Dự và Hư Trúc mỗi khi gặp vấn đề thì luôn luôn tìm cách nhu nhược nhất để giải quyết. Ví dụ như khi đối phương đang khống chế Vương Ngữ Yên, đòi Mộ Dung Phục đầu hàng thì Đoàn Dự xin đầu hàng luôn, miễn là không hại đến tính mạng ai. Hoặc ở đầu truyện, Vô Lượng kiếm đòi chàng ra đánh, chàng từ chối đây đẩy. 

Hư Trúc cũng thế, đối mặt với Ly Thu Thủy và Thiên Sơn Đồng Mỗ, nếu là nhân vật hiểu biết trong giang hồ, chắc đã sợ vãi mật ra rồi. Nhưng Hư Trúc ngố ngố cũng có cái hay, chàng không sợ gì, chỉ luôn mồm khuyên giải hai người kia bỏ oán thù đi. Đến khi lên làm chủ nhân của Linh Thứu rồi, Hư Trúc vẫn giữ cái tính ngô nghê của mình. Trước tiên là vô tình ban ơn cho các động chủ, đảo chủ bằng cách gỡ Sinh Tử Phù cho họ. Sau đó thì vẫn tôn trọng họ, còn mình thì tỏ ra rất khiêm nhường. Hư Trúc không biết lễ nghĩa nhiều, nhưng thế cũng hay. Nhiều lễ nghĩa quá chỉ tạo ra những mối quan hệ giả tạo mà thôi.  

Trong khi đó, Tiêu Phong gặp việc gì cũng dùng cương cường để giải quyết. Chàng quen dùng sức mạnh để buộc đối thủ phải quy hàng hoặc chấp nhận thua cuộc. Đôi khi cách này cũng có ích, ví dụ như là để khống chế Bao Bất Đồng và Phong Ba Ác ở rừng hạnh. Nếu chàng không đủ sức mạnh để khống chế họ trong vòng 1 chiêu thôi, thì sự việc sẽ dây dưa đến bao giờ nữa?

Cũng chính cái tính tình cứng rắn, cương nghị đã khiến Tiêu Phong mò đến Tụ Hiền Trang, dùng bạo lực để ép Tiết Thần Y chữa bệnh cho A Châu. Thế nhưng rõ ràng việc Tiết Thần Y có chữa hay không thì đó là việc của ông ta. Tiêu Phong làm gì được? Thực tế là Tiêu Phong đã bị đánh cho gần chết. Mà kể cả chàng có thắng được quần hùng ở đó, thì Tiết Thần Y nếu không muốn chữa, thì tự tận là xong. Tiêu Phong có đủ tài để cứu ông ta sống dậy được không?

Thế là ý định ban đầu của Tiêu Phong ở Tụ Hiền Trang là cứu A Châu đã thất bại hoàn toàn. 

Nếu là Đoàn Dự hoặc Hư Trúc, thì sẽ nhất định không làm như vậy.

Danh dự quan trọng, nhưng bạn hãy tự xem xét mình, chứ đừng quan tâm xem người khác nghĩ gì về bạn.

Đoàn Dự, ngay từ đầu truyện, đã nhận mình danh dự chả ra gì. Chàng cũng luôn tự nhận là mình yếu hèn. Nhưng đến khi lên làm vua, chàng lại vì dân mà ra sức. Lo cho dân như lo cho người nhà. Bởi thế mà chàng thành công ở vị trí nhà vua. 

Hư Trúc cũng luôn nghĩ mình bé nhỏ, cho nên chàng lúc nào cũng tỏ ra khiêm tốn. Ngay cả khi lên chức CEO của cung Linh Thứu rồi, chàng vẫn luôn quan tâm, chăm sóc, tạo điều kiện cho cấp dưới, luôn lắng nghe cấp dưới. Cấp dưới vì thế mà cũng hết sức lo lắng cho chàng. Chả thế mà Tứ Kiếm phải lặn lội từ cung Linh Thứu đến chùa Thiếu Lâm để bảo vệ Hư Trúc. Dù Hư Trúc chưa chắc đã cần bảo vệ. 

Còn Tiêu Phong là tệ nhất trong số 3 anh em kết nghĩa. Chàng từ chức bang chủ Cái Bang chỉ bởi vì một lời vu cáo chưa hoàn toàn có chứng cứ rõ ràng. Thủ tục từ nhiệm lại quá nhanh, khiến cho không ai có thể học kịp Giáng Long Nhị Thập Bát Chưởng và Đả Cẩu Bổng Pháp. Hành động như vậy là rất vội vàng, bồng bột. 

Nếu hôm đó Tiêu Phong ở lại rừng hạnh cùng anh em Cái Bang thêm một lúc, Cái Bang chưa chắc đã thua thảm như thế. 

Cái chết của Tiêu Phong cũng là từ chữ danh dự mà thiên hạ gán cho chàng mà ra. Tiêu Phong từ lúc mới lớn đến khi trưởng thành, đều có cái tiếng là anh hùng, nghĩa khí, công minh, chính trực. Chàng tự lấy cái chết để đền đáp danh dự đối với người anh kết nghĩa là Gia Luật Hồng Cơ. Nếu như chàng cũng làm được như Đoàn Dự, Hư Trúc, chỉ coi danh dự là thứ phù du, vớ vẩn, mạng sống mới là quan trọng, thì có phải là chàng đã cứu được mạng của A Tử, Du Thản Chi rồi không? Hơn nữa, lại có thể vui sống với Đoàn Dự và Hư Trúc thêm một thời gian dài nữa. Mạng sống của chàng cũng còn có ích rất lớn với người Cái Bang. Hơn nữa, A Châu trước khi chết, có yêu cầu rõ ràng rằng chàng đừng bao giờ tìm cách tự tận. Vậy mà Tiêu Phong lại đi tìm cái chết. Quả thật là có lỗi rất lớn với rất nhiều người. 

Tiêu Phong chết đi, chỉ có Gia Luật Hồng Cơ hơi chưng hửng, còn lại mọi người đều buồn. Nếu Tiêu Phong không chết, mọi người đều vui mừng, chỉ có Gia Luật Hồng Cơ là còn lo lắng. Lời hứa thì ông Hồng Cơ cũng đã hứa rồi. Bây giờ, nếu đem lên bàn cân, thì cái chết của Tiêu Phong, thật đúng là hại nhiều mà lợi thì ít. 

Hiểu biết quá nhiều không hẳn đã là hay

Đó là trường hợp của Tiêu Dao Tử. Ông ta biết đủ các loại, từ võ thuật, đến cầm, kì, thi, họa, ... Nhưng đến lúc trước khi chết, cũng phải thều thào nói với Hư Trúc rằng giá như ông ta không giỏi nhiều thứ đến thế, đặc biệt là võ thuật, thì cuộc đời của ông ta có phải là tiêu dao tự tại hơn biết bao nhiêu không. 

Hoặc như các vị cao tăng của chùa Thiếu Lâm, khi mới bắt đầu học võ thì chỉ mong muốn mình sau này sẽ học được thật nhiều tuyệt kĩ trong số 72 tuyệt kĩ của chùa. Thế nhưng học xong một tuyệt kĩ rồi, thì tâm Phật cũng phải mở rộng ra hơn trước nhiều, đến khi học đến tuyệt kĩ thứ tư, thứ năm, tự nhiên sẽ thấy có chướng ngại. Đến lúc đấy, lòng từ bi đã quá rộng lớn rồi, lại không muốn học thêm võ công nữa. 

Hài lòng với hiện tại, dù nó xấu hay nó tốt, như vậy mới là hay hơn cả. 

Trong tình yêu: Hãy lấy người mà bạn yêu thương và người đó cũng yêu bạn đến mức quên đi cả tính mạng của mình.

Đoàn Dự yêu Vương Ngữ Yên trối chết. Thế nhưng trong lòng Vương Ngữ Yên chỉ có một mình Mộ Dung Phục. Vương Ngữ Yên đến với Đoàn Dự chủ yếu là từ lòng xúc động trước tình cảm của chàng dành cho mình, cũng như hoàn cảnh xô đẩy - Mộ Dung Phục đã ruồng bỏ nàng.

Đoàn Dự có thể chiếm được thân thể của Vương Ngữ Yên, nhưng không thể chiếm được trọn trái tim của nàng. Sau này, chàng cũng nhận ra điều đó. Khi chàng rơi vào cảnh khó khăn, Vương Ngữ Yên vẫn luôn có thái độ hờ hững, chàng sống cũng được, mà chết cũng được. Trong khi đó, nếu Mộ Dung Phục rơi vào hiểm cảnh, nàng sẽ nhất định sốt sắng, tận lực giúp đỡ biểu ca.

Cuối cùng, Đoàn Dự cũng nhận ra rằng Vương Ngữ Yên xinh đẹp như tiên trên trời, nhưng không dành cho mình. Người phụ nữ phù hợp nhất với chàng, chính là Mộc Uyển Thanh - người yêu chàng hơn cả tính mạng của mình. Và trong lòng Đoàn Dự, Mộc Uyển Thanh vẫn luôn có một chỗ đứng rất rộng rãi, mát mẻ.